کدام نوشیدنی قهوه به اندازه 2 فنجان بستنی قند دارد؟
معمولا شما هنگام رفتن به محل کار خود یک تخته شکلات نمیخورید، اما بسته به نوع نوشیدنی مورد علاقهتان که هر روز صبح میل میکنید ممکن است همان میزان شکری که در یک تخته شکلات وجود دارد را مصرف کنید. وبسایت Marketplace جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد میزان شکری که توسط مردم کانادا مصرف میشود، اطلاعات غذایی آنلاین موجود در زمینه بعضی از نوشیدنیهای محبوب کافی شاپهای زنجیرهای سراسر کشور را مورد بررسی قرار داده و در نتیجه این بررسی مشخص شد که بعضی از آنها حاوی مقدار بسیار زیادی شکر هستند.
دکتر سوپریا جوشی، متخصص کبد و گوارش در این زمینه میگوید: “من فکر میکنم مردم به شیرینی اعتیاد دارند و این قضیه باعث ایجاد شرایطی بحرانی در زمینه سلامت آنها خواهد شد” همچنین او معتقد است که بیشتر مردم در مورد میزان بالای شکری که در نوشیدنیهای کافئین دار روزانه آنها وجود دارد هیچ گونه اطلاعاتی ندارند.
در حالی که بیشتر مردم میدانند که مصرف شکر با افزایش وزن و چاقی در ارتباط است، دکتر جوشی به این نکته اشاره میکند که مصرف مواد قندی باعث ایجاد کبد چرب غیر الکلی نیز میشود؛ عارضهای که به معنای ذخیره بیش از حد چربی در کبد است. قند اضافی موجود در رژیم غذایی ما به مرور به سلولهای چربی تبدیل شده و در کبد و قسمتهای مختلف بدن ذخیره میشوند. با گذشت زمان، سلولهای چربی جایگزین سلولهای کبد شده و باعث ایجاد بیماری کبد چرب غیر الکلی میشوند.
نوشیدنی double-double
نوشیدنی دابل-دابل کافی شاپ Tim Hortons را در نظر بگیرید. با اینکه نام این نوشیدنی (به معنای دوبرابر-دوبرابر) اشاره به داشتن دو قاشق چای خوری شکر و دو قاشق چای خوری خامه دارد، نظر دکتر جوشی در مورد آن این است که نام چهاربرابر-چهاربرابر برای نوشیدنی دابل-دابل تیم هورتونز مناسبتر است! این نوشیدنی درواقع دارای چهار قاشق چای خوری شکر و یک قاشق چای خوری دیگر موجود در خامه آن است.
استفانیا پالمری، متخصص تغذیه، میگوید که میزان شکر و کالری موجود در این نوشیدنی مشابه یک تخته 50 گرمی شکلات کارامیلک است. یک تخته شکلات کدبری کارامیلک (Cadbury Caramilk) دارای 240 کالری و 26 گرم شکر است، در حالی که یک نوشیدنی متوسط دابل-دابل 200 کالری و 21 گرم شکر دارد. پالمری در این زمینه میگوید:
اگر واقعبینانه بنگریم، -مصرف این نوشیدنی- به این معناست که شما هر روز صبح هنگام رانندگی به محل کار خود یک تخته شکلات مصرف میکنید؛ دانستن این مسئله ممکن است دیدگاه شما را در این مورد عوض کند.
انتخاب نوشیدنیهای سبک (Light) همیشه به معنای میزان شکر کمتر نیست
تشخیص میزان شکر موجود در نوشیدنی همیشه کار آسانی نخواهد بود. به عنوان مثال نوشیدنی Iced Capp تیم هورتونز را در نظر بگیرید؛ تیم هورتونز این نوشیدنی خود را به عنوان یک آیتم متعادل در منو معرفی کرده و با این نام گذاری قصد دارد به شما کمک کند تا انتخابی معقول و متناسب با سلامت خود داشته باشید. در صورتی که با دقت بیشتری به بررسی این نوشیدنی بپردازید، متوجه خواهید شد که در تهیه مدل سبک آن به جای خامه از شیر استفاده شده و نسبت به مدل عادی، 40 درصد کالری کمتری دارد اما میزان شکر موجود در این دو نوشیدنی هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارد. بنابراین هم Iced Capp و هم Iced Capp Light دارای 39 گرم شکر در سایز متوسط خود هستند که معادل تقریبا ده قاشق چای خوری است. دکتر پالمری در این مورد میگوید:
مردم از مدل سبک این نوشیدنی که کالری کمتری دارد مصرف میکنند به امید اینکه حاوی شکر کمتری باشد، اما در واقع نمیدانند که میزان شکر نسبتا تغییری نمیکند.
با توجه به نحوه بازاریابی نوشیدنی Iced Capp Light، تیم هورتونز در مورد این نوشیدنی خود اینگونه گفته است:
Iced Capp و Iced Capp Light هر دو دارای مقدار شکر یکسانی هستند، با این حال Iced Capp با خامه و Iced Capp Light با شیر تهیه میشود.
هنگامی که Marketplace به اطلاعات شرکت تیم هورتونز دست پیدا کرد، این کمپانی لیست آیتمهای متعادل منوی خود را از وبسایتش حذف کرد. همچنین در روند بررسی، از تیم هورتونز در مورد میزان شکر موجود در آیتم دابل-دابل نیز سوالاتی پرسیده شد؛ این کمپانی در پاسخ به این سوال گفت که در این مجموعه برای ترکیب شیر و شکر از دستگاههای دیسپنسر استفاده میشود تا مشتریان هر بار که به رستورانهای تیم هورتونز مراجعه میکنند یک ترکیب ثابت را دریافت کنند. در واقع هدف از انجام این کار این است که نوشیدنی دابل-دابل سفارش داده شده توسط مشتری در هر سایزی (کوچک، متوسط، بزرگ یا بسیار بزرگ) طعم یکسانی داشته باشد.
فراپه چای وانیلی مک کافه، سفارشی بسیار شیرین
یکی از نوشیدنیهای محبوب تابستانی که در فصول گرم سرو میشود، فراپه چای وانیلی (Vanilla Chai Iced Frappe) کافی شاپهای مک کافی (McCafe) است. این فراپه چای دارای 19 قاشق چای خوری (یا 79 گرم) شکر بوده که به عنوان شیرینترین سفارش بررسی شده توسط Marketplace شناخته شده است.
بر اساس گفتههای دکتر پالمری، نکته جالبی که در مورد این نوشیدنی وجود دارد این است که بعضی از طعمها و مواد تشکیل دهنده آن مانند وانیل و چای، در این ترکیب بهتر از آنچه واقعا هستند به نظر میرسند. پالمری در این زمینه میگوید:
افرادی که با آنها صحبت کردهام، مواد تشکیل دهنده و طعمهای طبیعی را در نظر میگیرند و همیشه دلالت بر طبیعی بودن به عنوان یک پوئن مثبت در نظر گرفته میشود در صورتی که لزوما اینگونه نیست.
از نظر غذایی، او این نوشیدنی را بیشتر شبیه به میلک شیک میبیند. در این نوشیدنی به اندازه دو فنجان بستنی پرالین شکر وجود دارد. البته فراپه چای وانیلی تنها آیتم شیرینی نبود که در کافی شاپ مک کافی مجموعه مک دونالد یافت میشد.
یکی دیگر از گزینههای شیرین که در منوی این کافی شاپ وجود دارد، اسموتی انبه و آناناس تحت عنوانMango” Pineapple Real Fruit Smoothie” است که سایز متوسط آن حاوی 14 قاشق چای خوری (یا 57 گرم) شکر است. بسیاری از افراد اسموتیهای طبیعی را به صورت مخلوطی از تکههای میوه میشناسند، اما تهیه این اسموتی متفاوت بوده و چنین چیزی در آن وجود ندارد.
با بررسی دقیقتر اطلاعات غذایی موجود در وبسایت مک کافی متوجه شدیم که برای اسموتی انبه آناناس بدون ماست که توسط این کافی شاپ سرو میشود از میوههای طبیعی استفاده نشده و به جای آن از پوره و کنسانتره میوه استفاده میشود. طبق گفتههای سازمان بهداشت جهانی، قند موجود در کنسانتره میوهها با قندی که در خود میوه طبیعی وجود دارد یکسان نیست و در این زمینه هشدار داد که این قند باید به میزان کم مصرف شود.
بر اساس گفتههای دکتر پالمری، میوههای طبیعی آناناس و انبه علاوه بر قندی که دارند حاوی مقدار زیادی فیبر نیز هستند. طبق توضیحات او، کنسانتره میوه اساسا میوهای است که پالپ و فیبر آن جدا شده و همچنین مقداری از آب آن نیز کم شده است. او در این مورد میگوید:
هدف از خوردن میوه، استفاده از فواید فیبر و مواد مغذی است که معمولا در پوست و پالپ آن وجود دارد. بنابراین مصرف کنسانتره میوه که فاقد این مواد مغذی باشد واقعا دیگر برای ما مفید نخواهد بود.
گزینه بهتری که در این زمینه توسط دکتر پالمری توصیه میشود، تهیه اسموتیهای میوه در خانه و با استفاده از میوههای طبیعی است.
نکته دیگری که بد نیست به آن اشاره داشته باشیم این است که مک دونالد از پاسخگویی به سوالاتی که در زمینه میزان شکر موجود در نوشیدنیهای مک کافی پرسیده شده خودداری کرد.
استفاده از چای ماچا
در بررسیهای صورت گرفته در این مطلب، میزان شکر موجود در بعضی از گزینههای موجود در منوی استارباکس (Starbucks) نیز مورد بررسی قرار گرفته است؛ از جمله این موارد میتوان به چای ماچا لاته بزرگ (grande matcha tea latte) اشاره کرد، نوشیدنی که دکتر پالمری معتقد است بیشتر مردمی که به دنبال انتخاب نوشیدنی سالمتر هستند به سراغ آن میآیند. با این حال از آنجایی که حدود شش قاشق چای خوری (27 گرم) شکر در این نوشیدنی وجود دارد، دکتر پالمری به افرادی که قصد مصرف ماچا یا چای سبز، جهت استفاده از خواص سلامت آن را دارند؛ مصرف چای سبز ساده را پیشنهاد میکند.
یکی دیگر از نوشیدنیهای شیرین موجود در منوی استارباکس، فراپوچینوی کارامل بزرگ (grande caramel frappuccino) است. این نوشیدنی دارای 13 قاشق چای خوری (54 گرم) شکر بوده و دکتر پالمری از آن تحت عنوان “دسر لیوانی” یاد میکند.
نکته جالب اینجاست که هنگامی که فراپوچینوهای شعب استارباکس در کانادا و آمریکا را با یکدیگر مقایسه شدند، تمامی گزینههای موجود در انگلستان دارای شکر کمتری (در بعضی موارد به اندازه 14 گرم) بودند. هنگامی که صحبت از شکر موجود در نوشیدنیهای مختلف میشود، دکتر کوثر هاشم که در گروه Action On Sugar (گروهی که در زمینه قند و تاثیرات آن بر سلامت تحقیق میکنند) فعالیت دارد، میگوید:
بخشهای زیادی در این زمینه وجود دارد که کمپانیها میتوانند عملکرد بهتری در آنها داشته باشند.
دکتر هاشم و تیمش، محتوای قند موجود در بعضی از نوشیدنیهای محبوب انگلستان را رتبه بندی کرده و با نظر دکتر جوشی در مورد بیاطلاعی بیشتر مردم از میزان مصرف شکر از طریق نوشیدنیهای روزانه خود، موافق است.
او میگوید: دلیل اینکه مردم از میزان قند موجود در نوشیدنیهای خود مطلع نیستند، عدم قرار دادن برچسب اطلاعات روی سفارشات است.
کمپانی استارباکس متعهد به کاهش 20 درصدی محتوای شکر موجود در نوشیدنیهای خود شد، چیزی که دکتر هاشم آن را به برنامه داوطلبانهای که توسط دولت انگلستان جهت کاهش شکر موجود در نوشیدنیها صورت گرفته، نسبت میدهد. دکتر هاشم بر این باور است که برای دیدن چنین تغییراتی در کشور کانادا مصرف کنندگان و مشتریان باید عقیده خود را بیان کنند. او در این زمینه میگوید:
برای کمپانی، ایمیل یا نامه بنویسید. به کمپانی مورد نظرتان توییت بزنید و در آن بنویسید که از میزان شکر موجود در محصول آن شگفت زده شدهاید و امیدوارید که در این زمینه عملکرد بهتری داشته باشند. در صورتی که کمپانی در این مورد (کیفیت محصولات و رضایت مشتری) جدی باشد، باید شروع به انجام تغییرات کرده و محصولات خود را بهبود دهد.
هنگامی که از استارباکس در زمینه شکر موجود در محصولات کانادایی آن سوال پرسیده شد، به این سوال این گونه پاسخ داد که شعب فروش راههای زیادی برای شخصی سازی نوشیدنی مشتریان و دریافت نوشیدنی مطابق سلیقه خود در دسترس آنها قرار داده است؛ به عنوان مثال، هنگام سفارش چای ماچا لاته میتوانید یکی از حالات “شیرین شده” یا “شیرین نشده” را برای آن انتخاب کنید. این کمپانی صحبتهای خود را اینگونه ادامه داد:
-ما- از طریق نوآوری در تهیه نوشیدنیها و طراحی منوی جدیدی که بر اساس سلیقه به مشتری داده شده و دارای شکر کمتر و قابلیت شخصی سازی بیشتری است، در حال پیشرفت هستیم.
همچنین در این صحبتها به این مسئله نیز اشاره شد که استارباکس به هدف کاهش 25 درصدی میزان شکر در سال 2020 در منویی که با نام “indulgent beverages” آن را معرفی میکند نیز رسیده است.
سازمان بهداشت کانادا در مورد برنامههای موجود برای کاهش میزان قند نوشیدنیها گفت که برچسب گذاریهای جدید برای اندازهگیری میزان قند و تغییرات اخیری که در راهنمای غذای کانادا صورت گرفته با قرار دادن اطلاعات مورد نیاز برای کاهش مصرف میزان قند مصرفی در اختیار مردم کانادا، میتواند در این زمینه بسیار مفید باشد.
چند پیشنهاد خوب برای کاهش مصرف شکر
دکتر پالمری برای افرادی که نگران قند بالای موجود در نوشیدنیهای کافئیندار هستند پیشنهاد میکند که این نوشیدنیهای فوق العاده شیرین را مانند یک دسر در نظر گرفته و به جای مصرف روزی 2 تا 3 بار، هر از گاهی به سراغ آنها بروند. او در این مورد میگوید:
اگر معمولا در روزهای جمعه یا شنبه شب دسر میخورید، میتوانید به جای صرف یک تکه کیک یا براونی در این وعده، نوشیدنی مورد نظر خود را جایگزین کنید.
کاهش مصرف قند از طریق ایجاد تغییر در انتخاب و نحوه مصرف نوشیدنیهای خود میتواند تاثیر زیادی بر سلامت شما بگذارد؛ دکتر جوشی در این زمینه ادعا میکند که تاثیر این کار را در بیماران خود که به بیماریهای گوارشی یا کبد چرب غیر الکلی مبتلا بودند دیده است. او این مسئله را بدین صورت توضیح میدهد:
بیماری که آنها برای درمان آن به من مراجعه کردهاند، در واقع به سادگی و تنها با اصلاح نوشیدنیهای مصرفیشان بهبود یافته و حتی دیگر برای بهبود حالشان به مصرف قرص نیز نیاز ندارند.
منبع: