لغو تدریجی ماسک زدن اجباری در کانادا و پیامدهای خوب و بد آن
طی هفته‌های آتی، قانون استفاده اجباری از ماسک به مرور در نقاط مختلف کانادا لغو می‌شود؛ اقدامی که می‌تواند جامعه را دچار دودستگی کند.
درحالی‌که استان‌های مختلف کانادا سعی دارند بر روی «زندگی با ویروس» تمرکز کنند و در شرایطی که با وجود کاهش چشمگیر تعداد آزمایش‌های کووید 19 وضعیت فعلی شیوع کرونا در کشور دقیقا مشخص نیست، به نظر می‌رسد که به‌زودی هر منطقه از کانادا به‌شکلی کاملا متفاوت با دیگری، به استفاده از ماسک واکنش نشان دهد.
دکتر ترزا تم (Theresa Tam)، پزشک ارشد بهداشت عمومی کانادا، روز جمعه اعلام کرد که سازمان‌های فدرال مشغول بازبینی قانون ماسک زدن اجباری، برای مواردی مانند سفرهای داخلی هستند و ممکن است «درصورت‌نیاز، طی روزها و هفته‌های آتی تغییراتی را در آن اعمال کنند.»
استان آلبرتا از اول مارس تقریبا تمام محدودیت‌های مرتبط با همه‌گیری را لغو کرده است؛ به‌طوری‌که محدودیت ظرفیت کسب‌وکارها و دورهمی‌ها کاملا برداشته شده و ماسک زدن در فضاهای سرپوشیده، به‌جز محیط‌های پرخطر مانند بیمارستان‌ها، دیگر اجباری نیست.
جیسون کنی، استاندار آلبرتا، اظهار داشت که استان قرار است پا را از این نیز فراتر گذاشته و شهرداری‌ها را ملزم کند تا به منظور جلوگیری از «تردید و سردرگمی» شهروندان، دستورالعمل‌های خود برای ماسک زدن را کنار بگذارند. کلگری پیش‌تر این کار را انجام داد و ادمونتون نیز از روز سه‌شنبه آن را لغو کرد.
به گفته تیموتی کولفیلد (Timothy Caulfield)، استاد دانشگاه آلبرتا و دارنده کرسی پژوهشی کانادا در زمینه قانون و سیاست سلامت، در روزهای آتی بحث زدن یا نزدن ماسک به دودستگی در جامعه دامن خواهد زد. کولفیلد می‌گوید:
مدت‌هاست که در مورد ماسک اختلاف‌نظر وجود دارد، ولی فکر می‌کنم قرار است این مسئله در کانون توجهات قرار بگیرد… به‌طوری‌که رنگ و بوی ایدئولوژی و سیاسی به خود خواهد گرفت.
در اوایل این ماه، الزام به ارائه گواهی واکسیناسیون در منیتوبا کنار گذاشته شد و از ۱۵ مارس نیز ماسک زدن اجباری در آن لغو می‌شود. ساسکاچوان از اول مارس الزام ماسک زدن را کنار گذاشت و کبک نیز این هفته اولین گام را در این زمینه برداشت؛ به طوری که بیشتر دانش‌آموزان و دانشجویان این استان مجبور نیستند در کلاس درس ماسک به صورت داشته باشند. در آن سو انتاریو که محدودیت تجمع و سیستم گواهی واکسیناسیون را لغو کرده، احتمالا از اواخر ماه استفاده اجباری از ماسک را نیز کنار خواهد گذاشت.
البته این کار مخالفانی نیز دارد. دکتر آیزاک بوگوک (Isaac Bogoch)، متخصص بیماری‌های عفونی، عقیده دارد که هنوز برای برداشتن ماسک از صورت زود است. او می‌گوید:
ممکن است به داده‌هایی یکسان استناد کنیم، ولی نتایجی متفاوت از آن بگیریم. مسلما به این موضوع معترفم که روزی باید ماسک زدن اجباری را کنار گذاشت، ولی هنوز زمان آن نرسیده است.
ماسک ابزار کاملی نیست، ولی کارآمد است
یکی از مشکلات اجبار به ماسک زدن آن است که دسترسی به اطلاعات صریح درباره موثر بودن آن دشوار است. مشکل بعدی آن است که در بیشتر نقاط کانادا، اعمال قوانین ماسک زدن و محدودیت ظرفیت تقریبا باهم همزمان شد و در نتیجه، تفکیک اثربخشی آن‌ها از یکدیگر دشوار است.
کولفیلد با اشاره به اینکه علم با «عدم قطعیت» توام است، درباره بحث‌برانگیز بودن مسئله ماسک زدن می‌گوید:
اکنون در آستانه گذر از کووید قرار داریم؛ وضعیتی که علم، زمان دقیقی را برای لغو [محدودیت‌ها] تعیین نکرده است. داده‌ها ضدونقیض و غیر قطعی هستند و هنوز به ثبات نرسیده‌اند. این موارد زمینه را برای سیاسی شدن ماجرا فراهم می‌کنند.
او خاطرنشان می‌کند که بدون شک ماسک «ابزار مهمی برای تامین بهداشت عمومی» است، ولی باورهای نادرستی درباره عدم کارایی آن دربرابر کووید 19 وجود دارد. او این‌طور ادامه می‌دهد:
در سطح فردی و جمعی، ماسک [ابزار] بی‌نقصی نیست، ولی مسلما در جلوگیری از شیوع [ویروس] در فضاهای سرپوشیده، مفید واقع می‌شود.
البته تفسیر آمار و داده‌ها کار دشواری است و نمی‌توان براساس آن‌ها به زمان دقیقی برای برداشتن محدودیت‌ها رسید.
لینزی مار (Linsey Marr)، استاد مهندسی دانشگاه ویرجینیا تک، در زمینه انتقال ویروس از طریق هوا تحقیق می‌کند. او ضمن استقبال از کنار گذاشتن ماسک، خاطرنشان کرد که در صورت لزوم، باید برای استفاده دوباره از آن آماده بود. او می‌گوید:
ماسک زدن اجباری زمان و مکان خود را می‌طلبد؛ چراکه پژوهش‌های بسیاری از کارایی ماسک در کاهش شیوع بیماری حکایت دارند. فکر می‌کنم همگی در این مسئله توافق داریم که باید با اتخاذ تمهیدات مناسب، از وارد شدن فشار مضاعف به بیمارستان‌ها و کادر درمان جلوگیری کنیم و از جان میلیون‌ها تن از کسانی که سیستم ایمنی ضعیف دارند و جز گروه پرخطر محسوب می‌شوند، محافظت کنیم.
مرکز پیشگیری و کنترل بیماری‌های آمریکا در ماه گذشته گزارشی را منتشر کرد که از کاهش چشمگیر احتمال مثبت شدن تست کرونا، در صورت استفاده مداوم از ماسک‌های پزشکی یا تنفسی باکیفیت در فضاهای سرپوشیده حکایت داشت. در این میان ماسک‌های پارچه‌ای ۵۶ درصد، ماسک‌های پزشکی (جراحی) ۶۶ درصد و ماسک‌های N95 و KN95 تا حداکثر ۸۳ درصد، احتمال مثبت شدن تست را نسبت به عدم استفاده از ماسک کاهش می‌دادند. همچنین بنا به پژوهشی که اخیرا در ژورنال رویال سوسایتی اینترفیس (Royal Society Interface) منتشر شد، استفاده از ماسک می‌تواند «حفاظتی عالی» را برای فرد فراهم کند و احتمال ابتلا را حتی در فواصل فیزیکی کم به‌طور موثری کاهش دهد.
رایوات دئوناندان (Raywat Deonandan)، اپیدمیولوژیست و دانشیار دانشگاه اتاوا، می‌گوید:
برخلاف آنچه که برخی فعالین سیاسی می‌گویند، شواهد غیر قابل انکاری مبنی بر اینکه استفاده از ماسک تاثیر بسیار زیادی بر کاهش سرایت بیماری می‌گذارد، وجود دارد. ماسک ابزاری بسیار کارآمد است.
تاثیرات ماندگار ماسک بر روی فرهنگ
به گفته کارشناسان، صرف‌نظر از آنکه دولت‌ها چه زمانی استفاده از ماسک را غیر اجباری می‌کنند، احتمالا فرهنگ استفاده از ماسک هیچ‌گاه کاملا منسوخ نخواهد شد. بوگوک می‌گوید:
جامعه دچار تغییر فرهنگی عظیمی شده و در صورت برداشته شدن محدودیت‌ها، بازهم استفاده از ماسک، به‌ویژه در فصل سرماخوردگی، روزبه‌روز بیشتر با اقبال مردم روبه‌رو می‌شود. گمان می‌کنم زین پس در فصل پاییز و زمستان، شاهد آن باشیم که عده بیشتری ماسک می‌زنند.
کولفیلد پذیرش ماسک در کانادا را دستاوردی «بسیار موفقیت‌آمیز» و حاصل همکاری علم و دستورالعمل‌های بهداشت عمومی می‌داند که مردم آن را به‌سادگی از یاد نخواهند برد. او می‌گوید:
ما از استفاده صفر درصدی از ماسک، به استفاده بیش از ۸۰ درصد و حتی در برخی نقاط بیش از ۹۰ درصدی رسیدیم. این حیرت‌انگیز است. کمتر پیش می‌آید که شاهد چنین تغییر رفتاری باشیم؛ ضمن آنکه فکر می‌کنم معمولا چنین وضعیت‌هایی پس از مدتی به دست فراموشی سپرده می‌شود. بیشتر کانادایی‌ها تا امروز از این مقررات حمایت کرده و خود را با آن وفق داده‌اند.
منبع: cbc
