سرنوشت دوزهای مازاد واکسن کووید 19 در کانادا چه میشود؟
بنا به تحلیل CBC، موجودی فعلی دولت فدرال کانادا برای واکسن کووید 19 از هدف تعیینشده برای ماههای اخیر، یعنی ۴ میلیون دوز، عبور کرده است؛ درحالیکه در برخی بازههای زمانی این ذخایر حتی سه برابر این مقدار هم بوده است.
حامیان جهانی برابری در واکسیناسیون میگویند در شرایطی که هنوز تقاضا برای دوزهای بوستر بالا نبوده و درحالیکه کشورهای کمدرآمد در زمینه تهیه واکسن با مشکل روبهرو بودهاند، این ارقام نشاندهنده آن است که کانادا دوزهای اضافی را احتکار کرده است.
در فصل تابستان با سرعت گرفتن برنامه واکسیناسیون کانادا، دولت فدرال اعلام کرد که ذخیرهای در حدود ۴ میلیون دوز را برای کاناداییها حفظ خواهد کرد و موجودی مازاد به کشورهای دیگر اهدا خواهد شد. اما تحلیل و بررسی دادههای آنلاین دولت فدرال با استفاده از وبسایت Wayback Machine نشان میدهد که از ۱۲ اوت و زمانی که آنیتا آناند (Anita Anand)، وزیر تدارکات مطلب فوق را عنوان کرد، موجودی واکسن دولت مرکزی هیچگاه تا مرز چهار میلیون دوز کاهش نداشته است.
بنا به تحلیل دادههای دولت فدرال، موجودی واکسن کانادا در کمترین حد خود، یعنی در میانه نوامبر به ۶.۵ میلیون دوز رسیده بود و بیشترین موجودی هم ۱۳ میلیون دوز بوده است. همچنین در روز پنجشنبه ۶.۵ میلیون دوز واکسن موجود بوده است. ارقام ذخایر دولت فدرال، واکسنهای اضافی استانی و منطقهای را شامل نمیشود. ژان ایو دوکلوس (Jean-Yves Duclos)، وزیر بهداشت، روز چهارشنبه اعلام کرد که کل موجودیهای استانی و فدرال واکسن حدود ۱۶ میلیون دوز است.
آدام هیوستون (Adam Houston)، مسئول سیاست پزشکی سازمان پزشکان بدون مرز (Doctors Without Borders)، میگوید این ارقام نشان میدهد که دولت کانادا میتوانست اقدامات بیشتر و بهتری در جهت حمایت از دیگر کشورهای دنیا انجام دهد. او میگوید: «با توجه به نابرابری بسیار جدی دسترسی به واکسن در جهان، این موضوع بسیار نگرانکننده است. فکر میکنم این موضوع حاکی از این واقعیت است که کانادا بسیار بیشتر از نیاز خودش [واکسن] تهیه کرده است.»
با شیوع سویه امیکرون در کانادا و دیگر کشورها، بسیاری از پزشکان کانادایی عنوان کردند که واکسینه شدن جهانی راه جلوگیری از شیوع بیشتر ویروس کرونا است. در این میان هیوستون و همفکرانش میگویند که دولت فدرال باید در رابطه با برنامههایش برای دوزهای مازاد شفافیت بیشتری داشته باشد.
در ماه اوت گذشته آناند با اعلام اهدای ۱۰ میلیون دوز واکسن جانسون اند جانسون به کشورهای کمدرآمد، از تعهد دولت به حمایت از کشورهای درحالتوسعه صحبت کرد. وی در آن زمان گفت: «در آینده دولت ما ذخایر واکسن را در حد ۴ میلیون دوز نگه خواهد داشت… که با هماهنگی استانها مدیریت میشود. هدف از این ذخایر آن است که اطمینان حاصل کنیم که واکسن برای تمام کاناداییها و نیز برای دیگر کشورها در دسترس است.» او گفت که دوزهای مازاد کانادا به «شرکای بینالمللی» اهدا خواهند شد.
دکتر زین چاگلا (Zain Chagla)، متخصص بیماریهای عفونی، میگوید که داشتن مقداری دوز اضافی امری معقول است؛ چراکه میزان تقاضا و عرضه واکسن همیشه با هم همخوانی نخواهد داشت. او میگوید: «اما در عین حال داشتن چنین ذخایر بزرگی خودش نوعی مشکل است. تنها صرف داشتن هشت میلیون دوز موجودی فدرال و احتمالا مقدار بیشتری در استانها مشکل نیست؛ بلکه مشکل این است که اکنون این دوزها باید در خاک ما تزریق شوند.» بهاعلام سازمان بهداشت جهانی و یونیسف، برخی کشورها واکسنهایی را از کشورهای ثروتمند دریافت میکنند که در آستانه منقضی شدن هستند و این، کار تزریق آنها را دشوار میکند.
در طول همهگیری کرونا، کانادا در قالب طرحهایی مانند کوواکس (COVAX) که مبالغ اهدایی کشورهای ثروتمند را برای خرید واکسن برای کشورهای دیگر صرف میکند، واکسن و حمایتهای مالی در اختیار کشورهای دیگر قرار داده است. تا روز پنجشنبه، کانادا بیش از ۹.۲ میلیون دوز واکسن مازاد را از طریق کوواکس اهدا کرده است. دولت این کشور همچنین بیش از ۷۶۲ هزار دوز آسترازنکا (AstraZeneca) را با کشورهای آمریکای لاتین و منطقه کاراییب به اشتراک گذاشته است.
هیوستون میگوید: «یکی از نگرانیها درمورد واکسنهای اهدایی آن است که کانادا دوزهای زیادی را به اشتراک نگذاشته است… در بیشتر این مدت، ما تنها در ذخایر مرکزیمان بیشتر از ۱۰ میلیون دوز داشتهایم که پرسشهای زیادی را درمورد ظرفیت کانادا برای کمکهای بیشتر مطرح میکند.»
سخنگوی وزارت بهداشت کانادا در پاسخ به این انتقادها، در بیانیهای تاکید کرد که زمانی که ذخایر واکسن دربرابر نیازهای داخلی مازاد تلقی شود، دولت کانادا تلاش میکند تا دوزهای اضافی را اهدا کند. در ادامه این بیانیه گفته شده که دولت فدرال با همکاری با استانها سعی داشته مطمئن شود که «موجودی کافی» برای تمام طرحهای واکسیناسیون سراسر کشور وجود دارد. در ادامه بیانیه آمده است: «ضمن آن، دولت کانادا دوزهایی را که به مصارف داخلی تخصیص داده شده به نمایندگی از استانها و مناطق مختلف نگه میدارد؛ از جمله بهعنوان ذخیرهای برای تامین دوزهای بوستر.» سازمان خدمات عمومی و تدارکات کانادا (Public Services and Procurement Canada deferred) هم اظهارنظر در اینرابطه را به زمانی دیگر موکول کرد.
طرفداران برابری واکسیناسیون میگویند که کانادا باید درمورد دوزهای مازاد خود شفافیت بیشتری داشته باشد؛ آنهم درحالیکه دستکم یک میلیون دوز در این کشور منقضی شده است. جولیا اندرسون (Julia Anderson)، مدیرعامل سازمان غیرانتفاعی «مشارکت کانادایی برای سلامت زنان و کودکان» (Canadian Partnership for Women and Children’s Health)، میگوید: «نیازی نداریم که شش تا ده میلیون دوز مازاد بر احتیاج داشته باشیم. خطری بزرگ در اینجا مطرح است و آنهم خطر منقضی شدن آنها است… اکنون مسئله مهم رساندن واکسن به دستان نیازمند سراسر دنیا است؛ اگر نمیخواهیم گرفتار امیکرون دیگری شویم که [میتواند] بسیار مرگبارتر باشد.»
حامیان فرصت برابر واکسیناسیون میگویند که تعهد کانادا باید با جزئیاتی مانند جدول زمانی همراه شود. آنانیا تینا بانرجی (Ananya Tina Banerjee)، استادیار دانشکده جمعیت و بهداشت جهانی دانشگاه مکگیل (McGill University’s School of Population and Global Health)، میگوید: «من درواقع میخواهم که آنها دستورالعمل، جدول زمانی و برنامهای داشته باشند تا مطمئن شوند که واکسنهای مازاد، به [دیگر کشورهای] دنیا اهدا میشوند.» درآنسو اندرسون میگوید: «اگر کاناداییها میخواهند به زندگی عادیشان بازگردند، نباید هیچ بهانهای را در زمینه حل این مشکل جهانی بپذیرند.»
منبع: cbc